Zamenhof & Zamenhofologio: Retgvidilo / Web Guide

Komp. / Compiled by Ralph Dumain

“Se mi ne estus hebreo el la getto, la ideo pri la unuigo de la homaro aŭ tute ne venus al mi en la kapon, aŭ ĝi neniam tenus min tiel obstine en la daŭro de mia tuta vivo.”

— L. L. Zamenhof, Letero al Michaux, 21. II. 1905

Retejoj kun pluraj dokumentoj / Web sites with several documents

ЭСПЕРАНТО (abovo)

• Kongresaj paroladoj de Zamenhof
  • "Malferma parolado de Zamenhof en la unua Universala Kongreso" (Francio, Bulonjo-sur-Maro, la 5-an de aŭgusto, 1905)
  • "Malferma parolado de Zamenhof en la dua Universala Kongreso" (Svislando, Ĝenevo, la 28-an de aŭgusto, 1906)
  • "Malferma parolado de Zamenhof en la tria Universala Kongreso" (Britio, Cambridge, la 12-an de aŭgusto 1907)
  • "Parolado de Zamenhof en Guildhall" (Britio, la 21-an de aŭgusto 1907)
  • "Malferma parolado de Zamenhof en la kvara Universala Kongreso" (Germanio, Dresden, la 17-an de aŭgusto 1908)
  • "Malferma parolado de Zamenhof en la kvina Universala Kongreso" (Hispanio, Barcelona, la 6-an de septembro 1909)
  • "Parolado de Zamenhof antaŭ la malferma kunveno de UEA" (Barcelona, la 7-an de septembro 1909)
  • "Malferma parolado de Zamenhof en la sesa Universala Kongreso" (Usono, Washington, la 15-an de aŭgusto 1910)
  • "Ferma parolado de Zamenhof en la sesa universala Kongreso" (Usono, Washington, la 20-an de aŭgusto 1910)
  • "Malferma parolado de Zamenhof en la sepa Universala Kongreso" (Belgio, Antwerpen, la 21-an de aŭgusto 1911)
  • "Malferma parolado de Zamenhof en la oka Universala Kongreso" (Pollando, Krakow, la 11-an de aŭgusto 1912)
• Deklaracio pri Esperantismo (Francio, Boulogne-sur-Mer, 1905)
• "Pri la neceso paroli Esperanton" (1910)
• Unua Libro (rusa eldono) (sen la Internacia-rusa vortaro) (Varsovio, 1887)
• "Antaŭparolo al la Fundamento de la lingvo Esperanto"
• "Fundamenta Gramatiko de la lingvo Esperanto"
• Bildgalerio de Zamenhof

МИР ЭСПЕРАНТО: inkluzivas, ekz:

• Verkoj de Zamenhof kaj Pri Li: ligaro al paĝoj en la rusa &/aŭ Esperanto, ekz.:
  • Letero de L.Zamenhof al N.A.Borovko (dulingva) (1895)
  • Esenco kaj Estonteco de la Lingvo internacia de L. L. Zamenhof
  • Homaranismo (1906)
  • Pri la neceso paroli Esperanton (dulingva) (1910)
  • Homaranismo de L. L. Zamenhof (1913)
  • Zamenhof kaj la juda demando (1914)
  • Projekto de fundamentaj principoj por la neŭtrale-homa religio (1914)
  • Post la Granda Milito: Apelo de L. Zamenhof al diplomatoj de la tuta mondo (dulingva) (1915)
  • Zamenhof de E. Drezen (1929)
  • Lidia Zamenhof
  • Galerio Zamenhofa
• Ni Vivos! de Julian Modest (Dokumenta dramo pri la lastaj jaroj el la vivo de Lidia Zamenhof)
• Notes on the life of Lidia Zamenhof
• The Holocaust and Esperanto by Timothy James Ryan (1995)

TTT-ejo de Jurij Finkel

• Kolekto de esperantaj poemoj: Ludoviko Zamenhof
• La Revizoro de Nikolai Gogol, elrusigis L. L. Zamenhof
• Enigmoj de Ludoviko Zamenhof de B. Kolker

Tekstaro de Esperanto, ekz.

• Paroladoj de Zamenhof
• Esenco kaj Estonteco de la Ideo de Lingvo Internacia de Unuel (L. L. Zamenhof)
• Antaŭparolo de la Fundamento de Esperanto de L. Zamenhof (1905)
• Ekzercaro de la Fundamento de Esperanto
• Fundamenta Krestomatio de la Lingvo Esperanto, 2a eldono (1904) (nekompleta)
• La Batalo de l’ Vivo de Charles Dickens, trad. L. L. Zamenhof
• Marta de Eliza Orzeszkowa, kun permeso de la aŭtorino tradukis Dro L. L. Zamenhof
• La Revizoro de N. V. Gogol, tradukis L. L. Zamenhof
• Malnova Testamento, trad. Lazaro Ludoviko Zamenhof
• Fabeloj de Andersen 1, 2, 3, 4 trad. L. L. Zamenhof
• Vivo de Zamenhof de Edmond Privat
• Zamenhof de Ernest Drezen (1929)
• Mia penso de Kálman Kalocsay (1957)

Google books, ekz.:

• Konkordanco de Ekzercaro de dro L. L. Zamenhof de Alfred Edward Wackrill, Ludwik Lazar Zamenhof
• Por ke la tagoj de la homaro estu pli lumaj: la originala verkaro de Lidia Zamenhof de B. Westerhoff, Zamenhof, Lidia

Project Gutenberg - Esperanto

• Zamenhof, L. L. (Ludwik Lejzer), 1859-1917
• La Batalo de l' Vivo
• El la Biblio
• Elektitaj ĉapitroj de la Psalmaro, Sentencoj de Salomono kaj Predikanto
• Dua Libro de l' Lingvo Internacia
• Fundamenta Krestomatio
• Ifigenio en Taŭrido
• Vivo de Zamenhof de Edmond Privat
• Oberrotman, Adolf, 1893-
• La Lastaj Tagoj de Dro L. L. Zamenhof kaj la Funebra Ceremonio

Albumoj de Zhang Xuesong (Plej bone enregistriĝu ĉe Ipernity)

• e-Librejo
  • Anekdotoj el la Fundamento Krestomatio de Zamenhof
  • Zamenhof - Deklaracio pri homaranismo (1913)
  • Zamenhof - Dua Libro de l'Lingvo Internacia (1888)
  • Zamenhof - Fundamento de Esperanto
  • Zamenhof - Universala Vortaro
• e-Librejo: Inko
  • Andersen, Hans Christian - Fabeloj 1 (trad. Zamenhof)
• Andersen, Hans Christian - Fabeloj 2
• Andersen, Hans Christian - Fabeloj 3
• Andersen, Hans Christian - Fabeloj 4
• Malnova Testamento 1, 2, 3, 4 (trad. Zamenhof)
• Drezen, Ernest – Zamenhof
• Orzeszko, Eliza – Marta (trad. Zamenhof)
• Privat, Edmond - Vivo de Zamenhof
• Zamenhof, L.L. - Esenco kaj estonteco de la lingvo internacia
• Zamenhof, L.L. - Esperanta Proverbaro
• Zamenhof, L.L. - Rakontoj el Fundamenta Krestomatio
• Zamenhof, L.L. - Lingvaj Respondoj
• Zamenhof, L.L. - Paroladoj

(el) Elekto de originalaj kaj tradukitaj esperantlingvoj verkoj (steloj)

• Esenco kaj Estonteco de la Lingvo internacia de L.L. Zamenhof
• Fundamento de Esperanto de L.L. Zamenhof
• Paroladoj de L.L. Zamenhof
• Proverbaro Esperanta
• La Sankta Biblio (trad. L.L. Zamenhof k.a.)
• La Revizoro de N. V. Gogol (trad. L. L. Zamenhof)
• Marta de Eliza Orzeszko (trad. L. L. Zamenhof)
• Fabeloj de H. C. Andersen (trad. L. L. Zamenhof)
  • unua parto
  • dua parto
  • tria parto
  • kvara parto

Literaturo en Esperanto (Don Harlow)

Originala literaturo de L. L. Zamenhof ( ĉi-reteje & alireteje)

Ĉi-reteje, ekz.:

• La demando pri oficiala rekono de Lingvo Internacia, kiel Zamenhof vidis gin en 1910
• Du leteroj de L. L. Zamenhof
• Kion Zamenhof ne povis diri en Ĝenevo
• Post la granda milito / Unikoda versio
• Unu letero de L. Zamenhof 20/V 05
• Unu letero de L. Zamenhof 2 Xbro ( = Decembro) 1908
• Unu letero de Zamenhof 3an de Julio 1909
• Unu letero de Zamenhof 4/III 1914
• Intervjuo kun d-ro Zamenhof (R. I. HARRIS) [N. Z. MAIMON]
• Intervjuo kun d-ro Zamenhof (fino) (R. I. HARRIS) [N. Z. MAIMON]

Originala literaturo de Leono Zamenhof

• Ĉu Estas Land'? (d-ro Leono ZAMENHOF)

Originala literaturo pri L. L. Zamenhof

• "Mia Penso" de Kálmán KALOCSAY
• La Mistero pri la Cenzuristo M. Zamenhof [N. Z. MAIMON]
• Kiel estis nomata Zamenhof? [N. Z. MAIMON]
• Dro Esperanto [N. Z. MAIMON]
• Bjalistok en la lasta jarcento laŭ diversaj hebreaj fontoj [N. Z. MAIMON]
• Postrikolto el la Zamenhofa jaro [N. Z. MAIMON]

Tradukita literaturo ĉi-reteje

• Fabeloj de H. C. ANDERSEN [L. L. ZAMENHOF]
• La cenzuristo Marko Zamenhof (Naĥum SOKOLOV) [N. Z. MAIMON]

El la paĝaro da ligoj al tradukita literaturo

• Proverboj (L. L. Zamenhof) [Bertilo Wennergren]
• La Sankta Biblio (Kristana aranĝo) [L. L. ZAMENHOF & anglaj pastroj]
• 24 noveloj (Hans Christian ANDERSEN) [L. L. ZAMENHOF]
• Malbela anasido (Hans Christian ANDERSEN) [L. L. ZAMENHOF]
• La Revizoro (N. V. Gogol) [L. L. ZAMENHOF]
• En nord' unu pino en solo... (Heinrich Heine) [L. L. ZAMENHOF]
• En sonĝo princinon mi vidis... [L. L. ZAMENHOF]
• Ilzo & aliaj poemoj (Heinrich Heine) [L. L. ZAMENHOF]
• Lorelej (Heinrich Heine) [L. L. ZAMENHOF]
• El "Hamleto" [L. L. ZAMENHOF]
• Quo Vadis (Henryk SIENKIEWICZ) [Lidia ZAMENHOF]
• La embusko (Adam MICKIEWICZ) [d-ro Leono ZAMENHOF]

150-a Datreveno de la Naskiĝo de L. L. Zamenhof (El Popola Ĉinio)

Bazaj dokumentoj pri la lingvo Esperanto / Basic documents on the Esperanto language

• Unua Libro (en la rusa @ Wikisource)
• Unua Libro (rusa eldono) (sen la Internacia-rusa vortaro) (Varsovio, 1887)
• Dr. Esperanto’s International Language, Introduction & Complete Grammar by Ludovic Lazarus Zamenhof, translated by R.H. Geoghegan (1889)
  • Sondosieroj ĉe LibriVox
• Dua Libro de l’ Lingvo Internacia de Ludoviko Lazaro Zamenhof (1888)
• Fundamento de Esperanto (1905)
  • Plurloke, ekzemple ĉe Wikisource
• La Fundamenta Krestomatio (1905)
• Lingvaj Respondoj de L. L. Zamenhof (1927)

Universala Kongreso de Rasoj / Universal Races Congress (1911)

• Papers on Inter-Racial Problems, Communicated to the First Universal Races Congress, Held at the University of London, July 26-29, 1911; edited by Gustav Spiller (1911)
  
• Races Congress. A July Function. Evening Post, Ro-rahi LXXXI, Putanga 65, 18 Poutu-terangi 1911
• “International Language” (Universal Races Congress, 1911) by L. L. Zamenhof (traduko de la suba eseo)
• Gentoj kaj Lingvo Internacia (1911) de L. L. Zamenhof (notu ankaŭ anglalingvan version tuj supre)
• Race, Equality of Intellect, & the History of Civilization (extract from From “Superman” to Man) by J. A. Rogers
• First Universal Races Congress, London, July 26-29, 1911: Selected Bibliography

Hilelismo, Homaranismo, & la Juda Demando / Hillelism, “Homaranismo”, & the Jewish Question

Fundamentaj dokumentoj / Founding documents

• Hilelismo: Projekto de solvo de la juda demando de Homo Sum (L. Zamenhof). Varsovio, la 29-an de januaro 1901. (Originalo en la rusa)
• Le hillelisme: projet de solution de la question juive de Lazare Louis Zamenhof, trad., enkondukis kaj prinotis Pierre Janton
• Alvoko al la juda intelektularo (1901) de L. Zamenhof (originalo en la rusa)
• Letero al Kofman (Odeso, 15 [ 28] majo 1901) de L. L. Zamenhof
• Alvoko al la juda intelektularo (1901) de L. Zamenhof , tradukis Adolf Holzhaus (1982)
  • Alternativa loko: Alvoko al la juda intelektularo
• Dogmoj de Hilelismo (1906)
• Aldono al la “Dogmoj de Hilelismo” (1906)
• Homaranismo (Hilelismo) (1906)
  • alternativa loko: Homaranismo (Hilelismo) (1906)
• Pri la homaranismo. Respondo al P-ro Dombrovski (1906)
• Nefermita letero al s-ro de Beaufront (1906)
• Kion Zamenhof ne povis diri en Ĝenevo (1906)
• El la mondo homarana (hilelista) de L. L. Zamenhof (1906)
• Homaranismo de L. L. Zamenhof (1913)
• Deklaracio pri homaranismo de L. L. Zamenhof (1913) [sama dokumento PDF-formate]
• Zamenhof & la Hebrea Ligo (1914)
• El Projektata Alvoko al Kongreso por Neŭtrale-Homa Religio de L. L. Zamenhof / Edmond Privat
• Homaranismo (4 dokumentoj de Zamenhof) | sama dokumento sen supersignoj
• Ludoviko Zamenhof: Esperanto, Hilelismo, Homaranismo (diversaj citaĵoj)
• Citaĵoj el la verkoj de Zamenhof

  Pri Hilelismo & Homaranismo / About Hillelism & “Homaranismo”

• "La cionista periodo en la vivo de Zamenhof" de N. Z. Maimon
  • (unua parto)
  • (dua parto)
• Hilelismo de Josef MEISL, elgermanigis N. Z. Maimon
• "Historio de hilelismo" de N.Z. Maimon
  • (unua parto)
  • (dua parto)
• «Nekonato: La Zamenhofa Homaranismo» de André Caubel (1957)
  • Alternativa loko: "Nekonato: La Zamenhofa Homaranismo" de André Caubel
  • Alternativa loko: "Nekonato: La Zamenhofa Homaranismo" de André Caubel
• De la interna ideo al Homaranismo de d-ro Carmel Mallia (2000)
  • Rusa traduko
• Mi Estas Homo de L.-L. Zamenhof, red. Aleksander Korĵenkov (2006)
• Grava kiel la Fundamento de Walter Želazny (2006)
• Cent jaroj de la interna ideo de Aleksander Korĵenkov (2006)
• Homarano: La vivo, verkoj kaj ideoj de d-ro L. L. Zamenhof: Enhavtabelo de Aleksander Korĵenkov (2009)
• Homarano: La vivo, verkoj kaj ideoj de d-ro L. L. Zamenhof de Aleksander Korĵenkov
• Zamenhof, ne nur “naiva revanto” de Walter Želazny (2009)
• De Hilelismo al Homaranismo ĉe L. L. Zamenhof de Andreas Künzli
  • Alternativa loko, ĉe Plansphrachen.ch
• Neŭtrala Lingvo kaj Nova Humanisma Etiko — La celado de D-ro L.L.Zamenhof (unua parto) de Andreas Kunzil
• Neŭtrala Lingvo kaj Nova Humanisma Etiko — La celado de D-ro L.L.Zamenhof (dua parto) de Andreas Kunzil
• Hilelismo, homaranismo kaj neŭtrale-homa religio de Christer Kiselman
• Esperanto: Its Origins and Early History de Christer Kiselman (2008)
• To Heal the Mind's Eye of Hate - Dr. Ludwik Zamenhof by Andrzej Wincewicz, Mariola Sulkowska, & Stanislaw Sulkowski (2007)
• L'Homaranisme, de la sagesse d'Hillel aux Lumières juives. (4e édition, 30 p.) par Michel Clément. PDF
  • L'homaranisme. Doctrine Spirituelle, Religion ou Utopie Humaniste? (3e édition) par Michel Clément
    • L'homanarisme. Doctrine Spirituelle Sans Prophète ou Religion sans Prêtre? par Michel Clément (cached)
• Letero al Kofman (Esperanta Civito, 2006)
• La Interna Ideo by David Poulson (2000)
• The Esperanto Movement by Peter Glover Forster: covers hilelismo & homaranismo
• Ĉina Filozofo Moh Tih Kontraŭ la Agresiva Milito de Franciszek Tokarz (1962)
• "Zamenhof and Esperanto" by Norman Berdichevsky (1986)
• L.L. Zamenhof and the Shadow People: The Amazing Story of How Esperanto Came to Be by Esther Schor (2009)
  • Zamenhof and the Shadow People: video of presentation by Esther Schor, Zamenhof Symposium (15 December 2009)
• Simpozio pri homaranismo, lasta tago (Dua simpozio pri homaranismo en 2011)
• Hilelista Esperanto-Komunumo (aktuala retejo / current site)
  • Resumo: Hilelismo - Projekto pri la solvo de la hebrea demando
  • HEK Arkivo 1 (ZIP)
  • HEK Arkivo 2 (ZIP)
• Hilelista Esperanto-Komunumo yahoo-grupo
• Homaranismo yahoo-grupo (nur spamo post 2005)

Plu pri Zamenhof & judaj aferoj / More on Zamenhof & Jewish affairs

• Nova malnova letero de Ludoviko Zamenhof (1883), al la anoj de BILU, trad. el la rusa Aleksander Korĵenkov, kun notoj
• Letero al Michaux, 21. II. 1905, de L. L. Zamenhof, parte republikigita en La Ondo de Esperanto 2006, n-ro 8-9 (142-143)
• ‘"Esperanto and Its Originator: How a Jew Came to Create a "Universal Language"’ by Isidore Harris (1905)
  • Alternate site: ‘"Esperanto and Its Originator: How a Jew Came to Create a "Universal Language"’ in New Era Illustrated Magazine, volume 6
• "The Founder" of Esperanto, Otago Witness [New Zealand], 1906, p. 39
• Zamenhof, Lazarus Ludwig, by Joseph Jacobs & Isidore Harris, Jewish Encyclopedia, 1906
• Pri Zamenhof kaj Esperanto en "Jewish Encyclopedia", Heroldo Komunikas, n-ro 174, 2003.01.08
• "The Russian Jew and The American Negro" by John D. Swain (1906)
• Letero de L.Zamenhof al N.A.Borovko (dulingva) (1895)
  • Alternativa loko: Eltiro el privata letero de L. Zamenhof al Nikolaj Afrikanoviĉ Borovko
• “Esperanto and Jewish Ideals,” Interview for the Jewish Chronicle with Dr. Zamenhof
• Intervjuo kun d-ro Zamenhof de R. I. Harris, trad. N. Z. Maimon (1907)
• Intervjuo kun d-ro Zamenhof (fino) de R. I. Harris, trad. N. Z. Maimon
• La Kaŝita Vivo de Zamenhof de N. Z. Maimon
• Zamenhof & la Hebrea Ligo (1914)
• Varsovia rusa judo el Bjelostoko
• Encyclopedia of Modern Jewish Culture, Volume 2 ed. Glenda Abramson (entry on Zamenhof by Chaim Rabin) (2005)
• The Universal Jewish Encyclopedia, Volume 10, ed. Isaak Landman (2009)
• Jews and Medicine: An Epic Saga by Frank Heynick
• Sander L. Gilman on Nazism, Paranoia, & Language
  (Excerpt from Jewish Self-Hatred: Anti-Semitism and the Hidden Language of the Jews)
• Doktoro Esperanto's Dream by Ilan Stavans
• Esperanto celebrates power of hope by Dina Newman,
  BBC News, 21 July 2009
  (Also about relations between Jewish Israeli & Arab Esperantists)
• Zamenhof, Jews, and the Making of Esperanto (blog, 2009)
• Making Jews Modern: Varieties of Secular Judaism / Modern Jewish Culture: New Practices in a Secular Age (course outline, Center for Cultural Judaism)
• Zamenhof: The Life, Works, and Ideas of the Author of Esperanto by Aleksandr Korzhenkov. Abridged by the author from Homarano: La vivo, verkoj kaj ideoj de d-ro L.L. Zamenhof. English translation and notes by Ian Richmond. Click here for DOC format, here for PDF version.

Zamenhof en/in Bialystok / Litova juda vivo / Litvak Jewish life

• Birth certificate of Ludwik Zamenhof, dated the 15th of December 1859
• Wystawa - 50 lat Archiwum w Bialymstoku = Exhibition - 50 years of the Archive in Bialystok. Records of the State Civil District Synagogue in Bialystok 1835-1899, nr z. 264, sygn. No. z. 264, ref. 22 (in Polish /en la pola). Pod numerem 47 akt urodzenia Ludwika Zamenofa 15 (3 w starym stylu) grudnia 1859 r. Number 47 birth of Louis Zamenhof 15 (3 old-style), December 1859.
• 1939 Jewish Life in Bialystok, Poland (YouTube). Birthplace of Zamenhof / Naskodomo de Zamenhof: 3:57 - 4:08.
• Zamenhofa Naskiĝdomo ĉe la strato Zielona en Białystok de Cz. Sadowski
  
• Zamenhofa Naskodomo en Bialystok de Ichiel Tynowicki
• The Bialystoker Memorial Book
  • Dr. Ludwig Zamenhof and Esperanto by Dr. M. Sudarski
• Reflections on a World Lost by Leo Melamed
  Presented at the Chicago Literary Club, Midyear Meeting and Dinner, January 12, 2004
  
• Lituanie Juive 1918-1940 Reviewed by Joost van Beek (in English)
• Sounds of Silence — Traces of Jewish Life in Lithuania, exhibition 17-26 December 2009, Beit Hatfutsot at Tel Aviv University
  • The Sounds of Silence of Jewish Lithuania by Dovid Katz
• Zamosc Ghetto
• How to Say ‘Peace’ In Esperanto: Polish town remembers “international language” founder by Marc Tracy (Jul 21, 2009)
• Jewish Heritage Trail in Bialystok - Wikipedia, the free encyclopedia
• Szlak Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku | Jewish Heritage Trail
• Centrum im. Ludwika Zamenhofa w Bialymstoku
  • Centro Ludoviko Zamenhof: peno realigi la revojn de Przemysław Wierzbowski (2009)
• TV Esperanto Bjalistoko

Pri Zamenhof & la jida lingvo / On Zamenhof & Yiddish

• Provo de Gramatiko de Novjuda Lingvo de L. Zamenhof
• Jidaj Poemoj de L. L. Zamenhof kun 3 Tradukoj
• "Pri Juda Gramatiko kaj Reformo en la Juda Lingvo" de Dr. X [L. L. Zamenhof], tradukis S. Guterman
• "Vegn a yidisher gramatik un reform in der yidisher shprakh" de "Dr. X" [L. L. Zamenhof]
• Mendele: Forum for Yiddish Literature and Yiddish Language
  • Volume 03, May 15, 1993 to May 14, 1994
    • Corrections regarding previous postings / Zachary Baker, Vol. 3.242, February 21, 1994
  • Volume 04, May 15, 1994 to May 14, 1995
• Volume 06, May 15, 1996 to May 14, 1997
• Words on Fire: The Unfinished Story of Yiddish by Dovid Katz (2004)
• History of Yiddish Studies: Papers from the Third Annual Oxford Winter Symposium in Yiddish Language and Literature, 13-15 December 1987 edited by Dov-Ber Kerler
• Never Say Die!: A Thousand Years of Yiddish in Jewish life and Letters edited by Joshua A. Fishman (1981)
• The Field of Yiddish, Volume 3 (Yivo Institute for Jewish Research)
• Jewish Currents, Volume 37 (1983)
• Kial ni hejtas la hejmon sed ŝajnas fajfi pri la fajlado? de Christer Kiselman (1992)
• Contribution à l'étude des apports du yiddish à l'espéranto par Claude Piron
• Kontribuaĵo al la Studo pri la Influoj de la Jida sur Esperanton de Claude Piron, trad. Doron Modan
  • Alternativa loko: Kontribuaĵo al la Studo pri la Influoj de la Jida sur Esperanton
• "Issues and Questions In the Historiography of Pre-State Zionism," lecture by Joachim Martillo, October 3, 2002 (eccentric & dubious)
• Jewish and Non-Jewish Creators of "Jewish" Languages by Paul Wexler (2006) (eccentric & dubious)
• The New Encyclopedia of Judaism: Jewish Languages ed. Geoffrey Wigoder et al (2002)
• Esperanto a laykhte methode tsu lernen di internatsyonale hilfs shprakh ... / Joseph Bresler (1909) (Esperanto textbook in Yiddish)

Voĉo de L. L. Zamenhof / Zamenhof's Recorded Voice

1

• Voĉo de Zamenhof (1909) - Realaudio-dosiero (4 minutoj), el la komenca parto de la Antaŭparolo de la Unua Libro, kun teksto
  • Ankaŭ ĉi tie
• La Voĉo de Zamenhof (1909) video, redaktita de Carlos Devizia por muzika komponaĵo "Bizara Lando"
  • Ankaŭ ĉi tie
  • Bizara Lando, blogo de de Carlos Devizia, kun videoj kaj muziko
• La voĉo de Zamenhof (MP3-dosiero)  —> zamenhof.mp3
  • La voĉo de Zamenhof (ZIP-dosiero. WAV, 700 Kb) 

2

• La Voĉo de Zamenhof, Barcelono, la 16-an de septembro, 1909, kun tekstfragmentoj (plus aliaj tekstoj de Zamenhof & deklamoj en Esperanto & la hispana)
  • por atingi la dosieron http://www.ophicinadigital.com/alls/m_zamenh.mp3

Filmetoj de L. L. Zamenhof / Film fragments of L. L. Zamenhof

• Filmeto de D-ro L. L. Zamenhof! / Film of Dr. L. L. Zamenhof!
• Unika viva d-ro Zamenhof dum UK en Barcelono en 1909

Fotografoj de Zamenhof / Photographs of Zamenhof

• Bildgalerio de Zamenhof
• Zamenhof - bildgalerio
• Ludwik Zamenhof - Wikimedia Commons
• Zamenhofa galerio (Cezar ĉe Ipernity)
• Fotografoj & Grafikaĵoj de 6a Internacia Kongreso de Esperanto, 1910 / Photographs & Graphic Images of the 6th International Congress of Esperanto
• Dr. L.L. Zamenhof (1859-1917), Seated (photo / foto)

Diversaĵoj / Various

• Historia manuskripto de Zamenhof (1917)
• La kuracista sinkompreno de Zamenhof: Nekonata Zamenhofa teksto retrovita de Reinhard Haupenthal, kun
  Antaŭparolo al T.E.K.A.-Jarlibro, 1909 de L. L. Zamenhof
• Respondoj al amikoj de L. L. Zamenhof
  • Alternativa loko: Respondoj al amikoj
• Prelego de d-ro Zamenhof dum la 1-a UKo (laŭtlegas Claude Piron)
• The Second Universal Congress of Esperanto: Opening Address, Geneva, Switzerland, 28 August 1906 de L. L. Zamenhof; partial translation from Esperanto by Marjorie Boulton, completed by Ralph Dumain
• Dr. Esperanto’s International Language, Introduction and Complete Grammar by L. L. Zamenhof, LibriVox audio book
• Pluvo de L. L. Zamenhof, muziko de Dirk Schipper
• Mi aŭdas vin: song / words by L. Zamenhof; music by S. Mc Burney
• William Pickens on Esperanto in The Voice of the Negro (1906), kun traduko de “La Vojo”
• “The Way," translation of L. L. Zamenhof's "La Vojo" by D. O. S. Lowell (1910)
• Letero al la Amerika Esperanto Asocio, 1907 de L. Zamenhof
• 6th International Esperanto Congress, Washington DC: 2nd Day: Formal Opening (15 Aug 1910) / 6a Universala Kongreso: 2a Tago: Solena Malfermo
• "Land of Liberty" Speech at 6th International Esperanto Congress, Washington DC, 15 Aug 1910, by L. L. Zamenhof
• After the Great War: An Appeal to Diplomatists (1915) by L. L. Zamenhof, translation by A.E.W.
  • Original text at the Austrian National Library
• Post la Granda Milito: Alvoko al la diplomatoj de D-ro L. L. Zamenhof
  • Partial Russian translation / parta traduko ruslingva
• Citaĵoj el la verkoj de Zamenhof
• Ludoviko Lazaro Zamenhof - Vikicitaro
• Esenco kaj estonteco de la ideo de lingvo internacia de L. L. Zamenhof
• Proverbaro Esperanta / M.F. Zamenhof, L.L. Zamenhof
• Frühdrucke des Esperanto: skanitaj tekstoj inkluzive de Zamenhofaj
• Konciza biografio de Lazarj Markoviĉ Zamenhof kompilis Aleksander Korĵenkov (2009)
• Intervjuo kun Andreas Künzli pri lia Zamenhof-biografio
• Historio de Esperanto de Aleksander Korĵenkov (2005)
• Nekonataj faktoj pri la Zamenhofa familio de Zbigniew Romaniuk (2003)
• Pri Hanna Zamenhof-Zaruski (kun Genealogia Arbo) de Zofia Banet-Fornalowa
• Zamenhof: Creator of the international language Esperanto. The One Hundredth Anniversary of the Death of L.L. Zamenhof Commemorated under the auspices of UNESCO
• Zamenhof: La iniciatinto de Esperanto. Centa Mortodatreveno de L. L. Zamenhof Solenata sub la aŭspicio de Unesko
• Zamenhof: The Life, Works, and Ideas of the Author of Esperanto by Aleksandr Korzhenkov
• Doctor Esperanto: Novela biográfica sobre Luis Lázaro Zamenhof de Maria Ziółkowska, tradukita en la hispanan de J. Nájera Castaneira
• Listo de ZEO-j - Vikipedio
  Z(amenhof) aŭ( E(speranto) (Zamenhof/Esperanto-Objektoj = ZEO-j).
• Zamenhof - pola kuracisto / Jan Stanislaw Skorupski
• "Al la Granda Masonisto" de William Auld
• Spiritismo por Stultuloj
• Le Docteur Louis-Lazare Zamenhof - Présentation du créateur de l'espéranto et des débuts de l'histoire de la langue internationale espéranto
• "Toward a Theory of Olympic Internationalism" by John Hoberman (1995)
• Zamenhof-trajno ĉe Bjalistoko (2008.06.01; YouTube video)
• Omaĝe al Zamenhof en Esperanto de Dannir Lsne (YouTube video)
• Esperanto kiel parto de kompleksaj lingvopolitikaj, parolado de prof. François Grin okaze de la reinaŭguro de la tabulo memore al L.L. Zamenhof en Ĝenevo, strato Vieux-Collège 12, la 28an de aŭgusto 2009
  • Réinstallation et mise en valeur de la plaque L.L. Zamenhof (Ville de Genève) 12, rue du Vieux-Collège, 28 août 2009, 11h Intervention Prof. François Grin
  • L. L. Zamenhof était à Genève en 1905, commemoration, video (09 septembre 2009)

Lidia Zamenhof

• Lidia Zamenhof: The Bahá’í Faith, Esperanto, Politics, Anti-Semitism, Black Americans, & the USA (Excerpts from Lidia by Wendy Heller)
• “Interesting People I Have Met: Lidia Zamenhof” by Carl Alpert
• Lidia Zamenhof - Wikipedia, the free encyclopedia
• Warsaw Ghetto & Uprising: story, pictures and information
• Notes on the life of Lidia Zamenhof
• “One Who Hopes” (part 1 of 3) dramatization @ YouTube
• Curtain call for “One Who Hopes”— Haifa performance
• Lidia Zamenhof (МИР ЭСПЕРАНТО)
• Por ke la tagoj de la homaro estu pli lumaj: la originala verkaro de Lidia Zamenhof de B. Westerhoff, Lidia Zamenhof
• Noveloj de H. Sienkiewicz, tradukis Lidia Zamenhof
• Quo Vadis de Henryk SIENKIEWICZ, tradukis Lidia ZAMENHOF. Alternative: Quo Vadis (HTML-paĝoj)
• Ni Vivos! de Julian Modest (Dokumenta dramo pri la lastaj jaroj el la vivo de Lidia Zamenhof)

Wikipedia / Vikipedio

In English

• L. L. Zamenhof
• Lidia Zamenhof
• Unua Libro
• Dua Libro
• Fundamento de Esperanto
• Declaration of Boulogne

En Esperanto

• L. L. Zamenhof
• Libroj de Ludovik Lazar Zamenhof
• Zamenhof
• Familio Zamenhof

150-a Datreveno de la Naskiĝo de L. L. Zamenhof /

• Web Guide to Zamenhof-Tago: 150th Birthday of L. L. Zamenhof, Creator of Esperanto, 15 December 2009
  • Google USA screen capture
• 150-a Datreveno de la Naskiĝo de L. L. Zamenhof (El Popola Ĉinio)
• L. L. Zamenhof – Innovator and Humanist, New York, 2009-12-15
  • Zamenhof Symposium Photo Album
  • Zamenhof Symposium Videos, New York City, 15 December 2009: Esther Schor, Arika Okrent, James Lieberman, Timothy Reagon, Humphrey Tonkin

Kongresoj / Conferences

• Esperantologia Konferenco, Bialystok, 2009-07-30
• Homarane (red. Bertil Nilsson) recenzas Andreas Künzli
• L. L. Zamenhof – Innovator and Humanist, New York, 2009-12-15
  • Zamenhof Symposium Photo Album
  • Zamenhof Symposium Videos, New York City, 15 December 2009: Esther Schor, Arika Okrent, James Lieberman, Timothy Reagon, Humphrey Tonkin

Kulturaj Instancoj / Cultural Centers & Institutions

• Centrum im. Ludwika Zamenhofa w Bialymstoku
  • Centro Ludoviko Zamenhof: peno realigi la revojn de Przemysław Wierzbowski (2009)
• TV Esperanto Bjalistoko

Esplorantoj & Projektoj / Researchers & Projects

• Zamenhofologo | Google Groups
• Laryngologist Leon Zamenhof ­ Brother of Dr. Esperanto
  Andrzej Wincewicz, Mariola Sulkowska, Marcin Musiatowicz and Stanislaw Sulkowski
• Christer Kiselman
• TS-Cyberia (Tsvi Sadan (Tsuguya Sasaki)
  • List of All Publications and Presentations by Tsvi Sadan (Tsuguya Sasaki)
• Esther Schor (Poetry@Princeton)
• Bibliografio de la Kontribuaĵoj de Andreas Künzli 1981- 2008
• Impona, sed ankoraŭ amatora de Reinhard Haupenthal (2008)
• Zamenhofologio: Aktualaj problemoj kaj taskoj de Aleksandr Korĵenkov (2009)

Bibliografioj & Retgvidiloj / Bibliographies & Web Guides

• Nova retligilaro pri d-ro Zamenhof! ĉe Esperanto.cz
• Elekta bibliografio pri Zamenhof 2000-2008 de Humphrey Tonkin
  Informilo por Interlingvistoj, 18-a jaro (tria serio), n-ro 71 (4/2009), p. 6-13

Elektita Bibliografio Eksterreta / Selected Offline Bibliography

Fineman, Harry. Plena Esperanto Juda Vortaro kaj Plena Juda Esperanto Vortaro kaj Suplementoj. Montreal, 1966.

Holzhaus, Adolf. Doktoro kaj Lingvo Esperanto. Helsinki: Fondumo Esperanto, 1969.

Ito, Kanzi. Senlegenda Biografio de L. L. Zamenhof . Kioto: Ludovikito, 1982. (Iam kompletigota plena verkaro de L. L. Zamenhof; 3; 1)

Korĵenkov, Aleksander. Homarano: La Vivo, Verkoj kaj Ideoj de d-ro L. L. Zamenhof. Kaliningrado: Sezonoj; Kaunas: Litova Esperanto-Asocio, 2009. (Serio Scio; Vol. 8) Enhavtabelo.

Maimon, N. Z. La Kaŝita Vivo de Zamenhof, kun enkonduko de G. Waringhien. Tokio: Japana Esperanto-Instituto, 1978.

Zamenhof, Ludwik L. Hilelismo, tradukis el la rusa Adolf Holzhaus (kun rusa originalo). Helsinki: Fondumo Esperanto, 1972.

Zamenhof, Ludwik L. Provo de Gramatiko de Novjuda Lingvo kaj Alvoko al la Juda Intelektularo, tradukis el la rusa Adolf Holzhaus (kun rusa originalo). Helsinki: Fondumo Esperanto, 1982.

Zamenhof, Ludwik L. Le hillelisme: projet de solution de la question juive. / Lazare Louis Zamenhof. El la rusa kaj Esperanto trad., enkondukis kaj prinotis Pierre Janton. Clermont-Ferrand, 1995 . (Faculté des Lettres et Sciences Humaines de l'Université Blaise-Pascal; N.S. 44 )

Zamenhof, Ludwik L. Mi Estas Homo, red. Aleksander Korĵenkov. Kaliningrado: Sezonoj , 2006. (Serio Scio; 6) Enhavo & Enkonduko.

"Zamenhof and Esperanto" by Norman Berdichevsky

‘"Esperanto and Its Originator: How a Jew Came to Create a "Universal Language"’
by Isidore Harris

“Esperanto and Jewish Ideals,”
Interview for the Jewish Chronicle with Dr. Zamenhof

Filmeto de D-ro L. L. Zamenhof! / Film of Dr. L. L. Zamenhof!

Dr. L.L. Zamenhof (1859-1917), Seated (photo / foto)

Jidaj Poemoj de L. L. Zamenhof kun 3 Tradukoj

Provo de Gramatiko de Novjuda Lingvo de L. Zamenhof

Letero al Kofman (Odeso, 15 [ 28] majo 1901) de L. L. Zamenhof

El Projektata Alvoko al Kongreso por Neŭtrale-Homa Religio
de L. L. Zamenhof / Edmond Privat

Zamenhof & la Hebrea Ligo (1914)

After the Great War: An Appeal to Diplomatists (1915)
by L. L. Zamenhof, translation by A.E.W.

Gentoj kaj Lingvo Internacia (1911) de L. L. Zamenhof

“International Language” (Universal Races Congress, 1911) by L. L. Zamenhof

Race, Equality of Intellect, & the History of Civilization (extract from From “Superman” to Man)
by J. A. Rogers

The Second Universal Congress of Esperanto: Opening Address, Geneva, Switzerland, 28 August 1906
de L. L. Zamenhof; partial translation from Esperanto by Marjorie Boulton, completed by Ralph Dumain

Letero al la Amerika Esperanto Asocio, 1907 de L. Zamenhof

Paroladoj okaze de la 6a Universala Kongreso de Esperanto, Washington, 1910
de L. L. Zamenhof

Kongresa Parolado ĉe la Malfermo de la 6a Universala Kongreso de Esperanto (Washington, 1910)

"Land of Liberty" Speech at 6th International Esperanto Congress, Washington DC, 15 Aug 1910,
by L. L. Zamenhof

6th International Esperanto Congress, Washington DC: 2nd Day: Formal Opening (15 Aug 1910) /
6a Universala Kongreso: 2a Tago: Solena Malfermo

Fotografoj & Grafikaĵoj de 6a Internacia Kongreso de Esperanto, 1910 /
Photographs & Graphic Images of the 6th International Congress of Esperanto

Ernest Drezen pri la Interna Ideo de Esperantismo (1929)

“Genia Lingvisto Venkita de Etburĝeco: Fundamentaj Momentoj en la Lingva Teorio de Zamenhof”
de Efim Feofanoviĉ Spiridoviĉ (1931/1932)

Zamenhofa Naskiĝdomo ĉe la strato Zielona en Białystok de Cz. Sadowski

Zamenhofa Naskodomo en Bialystok de Ichiel Tynowicki

"Al la Granda Masonisto" de William Auld

el «Nekonato: La Zamenhofa Homaranismo» de André Caubel (1957)

“Interesting People I Have Met: Lidia Zamenhof” by Carl Alpert

Pri Hanna Zamenhof-Zaruski (kun Genealogia Arbo) de Zofia Banet-Fornalowa

Doktoro kaj Lingvo Esperanto de Adolf Holzhaus

La Kaŝita Vivo de Zamenhof de N. Z. Maimon

Sander L. Gilman on Nazism, Paranoia, & Language
(Excerpt from Jewish Self-Hatred: Anti-Semitism and the Hidden Language of the Jews)

Google USA screen capture, 15 December 2009

Web Guide to Zamenhof-Tago: 150th Birthday of L. L. Zamenhof, Creator of Esperanto, 15 December 2009

First Universal Races Congress, London, July 26-29, 1911: Selected Bibliography

Esperanto, Vaŝingtono, & la Mondo / Esperanto, Washington, & the World — 1910
Centjara Jubileo / Centennial — 2010

L. L. Zamenhof & the Cultural, Religious, Professional & Political Context of 19th-20th Century Eastern European Jewish Intellectuals:
Selected Bibliography

Esperanto Study Guide / Esperanto-Gvidilo

Esperanto & Laborista Movado / Esperanto & the Labor Movement

Marxism & the Jewish Question: Selected Bibliography