Ralph Dumain: "The Autodidact Project": Poemo: Brian Price-Heywood: "Kiom Longe Atendi"

Kiom Longe Atendi

Brian Price-Heywood

Vortlertajn versfaristojn ni ja havas,
kapablajn skulpti rimojn kaj poluri
silabojn per velura man'; nin ravas
rigardi plumojn facilkrure kuri
sur molpapera paĝo, legi pri la
mielaj amorevoj de sinjoroj
kuŝantaj lukse sur kanapo brila
el kleraj multuzitaj metaforoj.
En la plej frua tempo sonis kantoj
pri Hom‑frateco, pri l' Ide' interna;
nun zume ĉirkaŭsvarmas nin amantoj
kaj vagabondoj kun inspir' senkerna.
Almenaŭ ili lingve sin ekzercas,
lernas fruktuzi la mirindan riĉon
de nia lingvo, flirtas, trilas, skercas,
kaj gaje festas sian esperantistiĝon.
Almenaŭ ili distras sin senpeke,
kaj distras tiun, kiu ĉion legas
(se nur revu' mencias ĝin substreke,
se nur agrabla tolbindaĵ' ĝin tegas).
Kial forpuŝi la marionetojn?
Ili ludadu plu por nin amuzi,
plektadu per fe‑manoj amsonetojn . . .
ĉu iu volus ilin forrifuzi?
Scipovas ili pepi, ridi, plori
(ja plori eĉ, sed nur momente, kvazaŭ
infanoj, kiuj vidis rozon flori,
kaj trovas ĝin velkinta en la vazo).
Scipovas ili dolĉe sopirĝemi,
kaj sveni eĉ—por baldaŭ restariĝi.
Scipovas ili pople folitremi,
fiŝe glitadi, kaj maragle kriĉi.
Ja ĉio, kion lernus versstudento
ĉe universitat' estas por ili
facila, kiel la facila vento,
facila, kiel por la turdo trili.
Nur unu afereton ne scipovas
ĉi versaĵistoj kun la flua lango:
krei poemon taŭgan por la nova
epoko, skribi per la propra sango
literojn vibrajn pro korruĝa varmo.
Ili ja majstras lingvon, stilon, formon . . .
jen la sekreto de ilia ĉarmo;
sed ili timas faktojn, strebon, ŝtormon,
timas rigardi en pupilon de la
moderna vivo, aktuala, kruda,
kun ĉi mirindaĵaro superbela:
maŝinegoj el brila ŝtalo nuda,
la radi‑ondoj fee delikataj
(sed kun potenc' miloble herkulesa),
urbegoj grase riĉaj, sed malsataj —
ĉu ĉio ĉi estas seninteresa?
Ĉu burde muĝa svelta flugmaŝino
estas nenio? Ĉu fajrritmo ĵaza,
la budo bunta de pomvendistino,
amantoj en kinejo kun ekstaza
febra plezuro sur la pala vango
(kinejo, hal’ heroa, pravolupta) . . .
ĉu estas en ĉi temoj logomanko,
ke oni kuras kun fervor' post nub' da
vantaĵoj rozvualaj? Ĉu ni vivas
en tempo nenifara, vaka? Se mi
vidus la mondon per okul' naiva
de ili, kiuj daŭras nur poemi,
poemi kaj poemi pri nenio,
dum mondo krakas, ungoj de milito
ŝiras tra l' tervizaĝ'—mi pensus min
ja bluflugila papili’. Ĉu sprito,
kaj homa brav' kaj saĝo nur valoras
por teksi trikotaĵon belespriman?
La lingvo Esperanto kion poras?
Plenigi broŝuraron senaniman?
Ankoraŭ ni malhavas nian Dante,
Ankoraŭ al ni mankas nia Milton,
por plori pro mondagoni' belkante,
por pentri per penik' potenca bildon
pri l’ milfaceta Nuno. Kiom longe
ni devas plu atendi ĝis aperos
la Majstr' unua, kiu vokos gonge
popolon nian? Ĉu ankoraŭ kveros
la kolombidoj? Nin ĉirkaŭas agoj
pli heroecaj ol en Mezepoko;
preteras nian kapon lancoj, sagoj
de pigra stulto, de malico, moko;
kaj ni, etnombraj, puŝas la batalon
sengvidaj preskaŭ . . . Jarocent' dudeka
enhavas forton, belon, idealon—
nin venu Epopeo viv‑reeĥa!

FONTO: Price-Heywood, Brian. "Kiom Longe Atendi," en: Esperanta Antologio: Poemoj 1887-1981, 2-a. eld., reviziita kaj kompletigita, red. William Auld (Rotterdam: Universala Esperanto-Asocio, 1984), p. 332-335.

“Pri Esperanta Literaturo” de Edmond Privat

“Originala aŭ tradukita literaturo?” de Izrael Lejzerowicz

Intelekto kaj ideologio en nia kulturo de K. R. C. Sturmer

Arta partikulareco kaj Esperanto [pri teorio de Georg Lukàcs] de R. P. Nogueira

“Pri Moderna Poezio kaj Esperanto” de Roberto Passos Nogueira

The Secret Malady of Esperanto Poetry (1973) by Dr. Julius Balbin

Giorgio Silfer pri Kritiko de Esperanta Literaturo: Internacia Kulturo aŭ Subkulturo?

Esperanto Kiel Anti-Lingvo de Baldur Ragnarsson

William Auld Memorial Page / En Memoro

Esperanto & Interlinguistics Study Guide / Retgvidilo pri Esperanto & Interlingvistiko

Alireteje / Offsite:

Roberto Passos Nogueira @ Ĝirafo

Recenzo de Baldur Ragnarsson, Esploroj; Roberto Passos Nogueira, Vojo kaj Vorto (Paco, 1974)
de Karl Schulze

CONTACT Ralph Dumain

Uploaded 26 November 2007
Links added 14, 18 June & 1, 18 July 2012,
14 May 2016